STANDARDY OCHRONY DZIECI PRZED ICH KRZYWDZENIEM
   PARAFIA ŚW. STANISŁAWA KOSTKI W OSTROWITEM

Preambuła

Niniejszy dokument stanowi realizację obowiązku prawnego dotyczącego wprowadze¬nia we wszelkich instytucjach, w których przebywają dzieci, standardów ich ochrony przed krzywdzeniem [ustawa z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy Kodeks ro¬dzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1606)]. Opracowując dokument, braliśmy pod uwagę wytyczne zarówno prawa państwowego, jak i kościelnego.

Wstęp

Parafia jako podstawowa komórka instytucjonalna Kościoła, wyróżnia się specyficzny¬mi obszarami działania. Odprawiane są w niej liczne nabożeństwa i uroczystości oraz sprawowane są sakramenty (Eucharystii, chrztu, I Komunii Świętej, bierzmowania, mał¬żeństwa oraz pokuty i pojednania). W parafii żegnamy też naszych zmarłych. Odwie¬dziny chorych oraz wizyty duszpasterskie dają okazję do wglądu m.in. w sytuację ro¬dzinną, materialną parafian, również w kontekście zauważenia krzywdy i przemocy, a co za tym idzie dają możliwość podjęcia odpowiednich kroków zapobiegawczych lub interwencji. W parafii funkcjonują różne grupy duszpasterskie, odbywają się zbiórki ministrantów, lektorów, próby scholi, wyjazdy parafialne z księdzem, np. pielgrzym¬ki, wyjazdy z ministrantami, scholą itp. Prowadzone są często kawiarenki parafialne, świetlice. Funkcjonują kancelaria parafialna oraz media parafialne (strony www, gazet-ki, profile w mediach społecznościowych). Istnieje rada parafialna, a parafia dysponu¬je i zarządza własnymi finansami. Praktykowany jest też jasny podział hierarchiczny: proboszcz, wikariusze itd. Proboszcz zazwyczaj towarzyszy parafianom przez wiele lat ich rozwoju religijnego. Bywa, że parafianie uczestniczą w uroczystościach związanych z życiem osobistym duszpasterzy, np. prymicje, rocznice itp. Również księża zaprasza¬ni są przez parafian na uroczystości rodzinne. W parafii zatrudniane są osoby świeckie lub siostry zakonne jako pracownicy parafialni lub posługujący jako wolontariusze, np. szafarz, prezes ministrantów, ceremoniarz, zakrystianin, kościelny, konserwator, gospo¬dyni, grabarz itp. Dodatkowo w parafii i przy parafii funkcjonują często osoby, które po¬trzebują pomocy i jej szukają, np. bezdomni czy więźniowie. Czasem też parafia użycza lub udostępniania pomieszczenia parafialne innym podmiotom zewnętrznym.
To w parafii głównie toczy się życie sakramentalne wiernych, a życie rodzinne wokół celebracji roku liturgicznego. Rodzice w zaufaniu przyprowadzają swoje dzieci do parafii i oczekują, że będą tam one bezpieczne. Parafianie są osobami w różnym wieku, w różnej sytuacji rodzinnej, zawodowej, a duszpasterze oraz osoby pracujące na rzecz parafii mają nierzadko wgląd w ich potrzeby oraz możliwość zaradzenia im.
Sama dynamika życia parafialnego zawiera w sobie specyficzne czynniki chroniące przed przemocą, takie jak: poczucie sacrum, permanentna formacja, społeczne zaufa¬nie, poczucie przynależności i wzajemnej odpowiedzialności, relacje oparte na zasa¬dach ewangelicznych, wspólnotowość, w tym przynależność młodzieży do pozytywnej grupy rówieśniczej oraz publiczność działań (większość aktywności dzieje się na oczach innych), w tym nadzór rodziców. Dodatkowo, przy okazji np. nagłych wezwań do cho¬rych lub podczas wizyt duszpasterskich, istnieje możliwość dostrzeżenia specyficznych potrzeb parafian lub deficytów, w tym przemocy w obszarze rodzinnym i podjęcia od¬powiedniej interwencji. Księża posługujący w parafii są często tymi osobami, do których zwracają się o pomoc osoby doświadczające jakiejkolwiek krzywdy, szukające wsparcia i zrozumienia.
Jednakże w specyficznej dynamice życia parafialnego obecne są również czynniki zagrażające, ułatwiające zaistnienie przemocy. Będą nimi np. społeczne zaufanie i auto¬rytet, jakim cieszą się księża, w tym klerykalizm, a także atmosfera zależności i posłu¬szeństwa hierarchii sprzyjająca zachowywaniu tajemnicy oraz brak nadzoru z zewnątrz. Wiedza duszpasterzy o życiu parafian, znajomość ich tajemnic, warunków materialnych, problemów i potrzeb oraz fizyczna obecność w ich przestrzeni prywatnej daje możli¬wość manipulacji i wykorzystania, stanowi poważny czynnik zagrożenia. Niebezpieczne jest też nawiązywanie przez księży specyficznych relacji, polegających na wyróżnianiu wybranych parafian. Niedojrzałość księży czy zaangażowanych współpracowników, np. tzw. charyzmatycznych i autorytarnych liderów-celebrytów, zawsze będzie zagro-żeniem. Ewentualny brak wiedzy i kompetencji spowiedników zawsze będą sprzyjały wystąpieniu nadużyć duchowych.
Z wyżej wymienionych powodów zredagowane zo¬stały poniższe standardy ochrony.

Objaśnienie terminów:

Osoby, ich role i funkcje w Kościele:
ksiądz, prezbiter, kapłan, duchowny – ochrzczony mężczyzna, który przyjął święcenia kapłańskie.
duchowieństwo, kler – (diakoni, księża, biskupi) – mężczyźni ochrzczeni,którzy przy¬jęli święcenia w stopniu diakonatu, prezbiteratu lub biskupie.
osoba świecka – członek Kościoła katolickiego bez święceń.
biskup – biskup diecezjalny, ordynariusz ordynariatu i prałat Prałatury Personalnej Ko¬ścioła łacińskiego oraz hierarcha Kościołów wschodnich.
proboszcz – prezbiter mianowany przez biskupa diecezjalnego na urząd proboszcza.
personel kościelny – duchowny, osoba zakonna lub inna osoba zatrudniona przez Ko¬ściół na podstawie umowy, podwykonawstwa, dobrowolnie lub nieodpłatnie.
szafarz nadzwyczajny Komunii Świętej – osoba wyznaczona do udzielania Komunii Świętej, niemająca święceń.
wolontariusz – osoba, która na rzecz innych osób lub danej grupy społecznej, dobrowol¬nie i bezpłatnie świadczy pracę wykraczającą poza związki rodzinno-koleżeńsko¬-przyjacielskie. Określenie „bezpłatna” nie oznacza „bezinteresowna”, lecz „bez wynagrodzenia materialnego”.
organizator wyjazdu – osoba/podmiot uprawniony do organizacji wyjazdu dzieci – pa¬rafie, wspólnoty religijne, szkoły i placówki, przedsiębiorcy podlegający ustawie o usługach turystycznych, osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki nieposiadające osobowości prawnej.
Organizacja posługi Kościoła
diecezja – diecezja, archidiecezja, ordynariat lub prałatura personalna Kościoła łaciń¬skiego i eparchia Kościoła wschodniego.
parafia – określona wspólnota wiernych, utworzona na sposób stały w Kościele partyku¬larnym, nad którą pasterską pieczę, pod władzą biskupa diecezjalnego, powierza się proboszczowi jako jej własnemu pasterzowi.
duszpasterstwo, w tym duszpasterstwo parafialne – sytuacja, w której jedna osoba jest odpowiedzialna za dobro drugiej lub za wspólnotę wyznaniową. Obejmuje cele¬browanie liturgii, zapewnienie porad i wsparcia duchowego, edukację, poradnic¬two, opiekę medyczną i pomoc w potrzebie. Wszelka praca polegająca na nadzorze lub wychowaniu dzieci jest dziełem duszpasterskim.
duszpasterstwo pozaparafialne – duszpasterstwa, wspólnoty, grupy gromadzące mło¬dych ludzi (młodzież licealna, studenci, młodzi dorośli), w tym wolontariaty, wa¬kacyjne spotkania młodych (organizowane przez zakony, zgromadzenia zakonne, wspólnoty), festiwale młodzieżowe, rekolekcje wyjazdowe, wspólnoty różnych stanów, pielgrzymki piesze, pielgrzymki autokarowe, środowiska harcerskie. To dzieła, które mogą działać przy parafiach, ale mają struktury pozaparafialne.
klerykalizm – postawa wobec duchowieństwa/osoby zakonnej charakteryzująca się nad¬miernym szacunkiem i przekonaniem o ich wyższości moralnej.

Dzieci i osoby bezbronne:
dziecko – osoba poniżej 18. roku życia.
małoletni – w rozumieniu polskiego prawa cywilnego osoba, która nie ukończyła 18 lat lub nie zawarła małżeństwa.
nieletni – w rozumieniu prawa karnego osoba, która w momencie popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła 17. roku życia.
wiek bezwzględnej ochrony – wiek niższy niż wiek zgody. Czynność seksualna z osobą w wieku ochronnym jest czynem zabronionym (wykorzystaniem seksualnym), a osoba dopuszczająca się jej i lub doprowadzająca do niej podlega odpowiedzial¬ności karnej. W Polsce obecnie wynosi 15 lat.
dziecko wykorzystane seksualnie – każde dziecko w wieku bezwzględnej ochrony, jeśli osoba dojrzała seksualnie, czy to przez świadome działanie, czy też przez zanie¬dbywanie swoich społecznych obowiązków lub obowiązków wynikających ze spe¬cyficznej odpowiedzialności za dziecko, dopuszcza się zaangażowania dziecka w jakąkolwiek aktywność natury seksualnej, której intencją jest zaspokojenie osoby dorosłej (Standing Committee on Sexually Abused Children).
opiekun – osoba sprawująca pieczę nad dzieckiem, uprawniona do reprezentacji dziec¬ka oraz posiadająca władzę prawną do dbania o interesy osobiste i majątkowe innej osoby (rodzic, rodzic zastępczy lub osoba uprawniona przez rodzica).
zgoda opiekuna – zgoda rodziców albo zgoda opiekuna, rodzica zastępczego lub opie¬kuna tymczasowego. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzica¬mi dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny (orzeczenie sądu opiekuńczego zastępuje zgodę rodziców).
osoba dorosła bezbronna zgodnie z art. 1 ust. 2 b) Vos Estis Lux Mundi – każda osoba znajdująca się w stanie niepełnosprawności, upośledzeniu fizycznym lub psychicz¬nym albo pozbawiona wolności osobistej, która w rzeczywistości, nawet spora¬dycznie, ogranicza ich zdolność zrozumienia, chęci lub przeciwstawienia się prze¬stępstwu w inny sposób.

Różne formy przemocy:
uwikłanie – każda relacja, w której ktoś doświadcza strachu, lęku, poczucia winy, po¬czucia krzywdy, frustracji, poniżenia, zniewolenia, zależności, dominacji, niemoż¬ności bycia sobą, nieszczerości, braku autentyczności, przemocy emocjonalnej, fi¬zycznej, seksualnej czy ekonomicznej.
nadużycie – postępowanie lub czyn niezgodny z przyjętymi normami postępowania, a nadużywać oznacza użyć ponad miarę oraz wykorzystać coś w niewłaściwy sposób lub w nadmiernym stopniu (SJP).
przemoc duchowa – odwoływanie się do przekonań religijnych i wiary osoby w celu wyrządzenia jej szkody. Może mieć negatywny wpływ na duchowość osoby po¬szkodowanej, zwłaszcza gdy dopuszcza się jej osoba posiadająca duchowy autory¬tet i zaufanie w Kościele.
przemoc domowa – jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób, w szczególności narażające na niebez¬pieczeństwo utraty życia lub zdrowia, naruszające godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym wolność seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób do¬tkniętych przemocą (art. 2 Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).
zaniedbanie (wobec osoby dorosłej) – niezapewnienie przez opiekuna środków nie¬zbędnych do życia osobie, którą się opiekuje.
przemoc wobec osób starszych – pojedyncze lub powtarzające się działanie lub brak od¬powiedniego działania, mające miejsce w jakimkolwiek związku, w którym ocze¬kuje się zaufania, które powoduje krzywdę lub cierpienie starszej osoby.
przemoc emocjonalna (dorośli) – powszechna forma przemocy mająca miejsce w bli¬skich związkach. Przemoc emocjonalna jest definiowana jako molestowanie, które ma miejsce, gdy dana osoba jest poddawana zachowaniom lub działaniom mają¬cym na celu jej kontrolowanie, z zamiarem wyrządzenia jej krzywdy emocjonalnej lub strachu, poprzez manipulację, izolację lub zastraszanie.
bullying – znęcanie, zastraszanie, prześladowanie werbalne, społeczne, a także fizyczne.
gaslighting – przemoc psychiczna polegająca na manipulowania drugą osobą w taki sposób, że ofiara przemocy z czasem przestaje ufać swoim osądom, staje się zdezo¬rientowana, zalękniona i traci zaufanie do swojej pamięci czy percepcji. Jeśli mani¬pulacja jest stosowana stale i metodycznie, może w końcu doprowadzić do tego, że ofiara zacznie kwestionować swoje zdrowie psychiczne. W ten sposób manipulator przejmuje nad nią całkowitą kontrolę.
grooming (wobec dorosłego) – zachowania mające na celu izolację osoby, uczynienie jej zależną, skłonną do zaufania i bardziej podatną na agresywne zachowanie.
seksizm – uprzedzenie lub dyskryminacja ze względu na płeć.
seksualizacja – proces, w wyniku którego wartościowanie drugiej osoby oraz siebie samego/siebie samej dokonywane jest przez pryzmat atrakcyjności seksualnej, uprzedmioto¬wienie osoby pod względem seksualnym lub narzucanie seksualności w niewłaści¬wy sposób (wg Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego).

Wsparcie:
Niebieska Linia – https:// https://www.niebieskalinia.info/ procedura „Niebie kie Karty” – jest narzędziem, którego głównym celem jest zapew¬nienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej, obejmuje też współ¬pracę przedstawicieli różnych instytucji i podmiotów, które są zobowiązane do reagowania w przypadku uzyskania informacji o wystąpieniu przemocy domowej.
Przestępstwa motywowane seksualnie
przestępstwo kanoniczne wykorzystywania seksualnego – kanoniczne przestępstwa wykorzystywania seksualnego popełniane przez duchownych lub osoby konse¬krowane, którymi są: zmuszanie kogoś, za pomocą przemocy, groźby lub naduży¬cia władzy, do wykonywania lub poddawania się czynnościom seksualnym; wy¬konywanie czynności seksualnych z dzieckiem lub osobą bezbronną; produkcję, wystawianie, posiadanie lub dystrybucję, w tym drogą elektroniczną, pornografii z udziałem dzieci, a także werbowanie lub nakłanianie dziecka lub osoby bezbron¬nej do udziału w tworzeniu pornografii popełnione przez duchownych lub osoby zakonne, o których mowa w artykule 1 §1 a) Vos Estis Lux Mundi.
przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności (art. 197-205 k.k.) – zgwał¬cenie (art. 197), wykorzystanie seksualne osoby bezradnej lub niepoczytalnej (art. 198), seksualne wykorzystanie zależności (art. 199), seksualne wykorzystanie dziecka (art. 200), uwodzenie dziecka poniżej lat 15 z wykorzystaniem systemu te-leinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej (art. 200a), propagowanie pedofilii (art. 200b), kazirodztwo (art. 201), pornografia (art. 202), zmuszanie do prostytucji (art. 203), czerpanie zysku z cudzego nierządu (art. 204).
Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – rejestr obywateli polskich, którzy dopuścili się przestępstwa z pobudek seksualnych. Składa się z Rejestru publicznego i Rejestru z dostępem ograniczonym. https://arch-bip.ms.gov.pl/pl/rejestry-i-ewidencje/rejestr-sprawcow-przestepstw-na-tle-seksualnym/11

Osoby dramatu:
osoba pokrzywdzona – osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpo¬średnio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo (art. 49 §1 k.p.k.).
osoby pokrzywdzone przemocą w rodzinie – osoby najbliższe, inne osoby pozostają¬ce w stałym lub przemijającym stosunku zależności od osoby stosującej przemoc (art. 115 §11 Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).
skarżący – każda osoba składająca skargę zawierającą zarzut, podejrzenie, obawę lub zgłoszenie naruszenia prawa.
podejrzany – osoba, wobec której istnieją podejrzenia popełnienia przestępstwa, ale nie postawiono jeszcze zarzutów.
oskarżony – osoba, której postawiono zarzuty karne.
przestępca seksualny – osoba, która przyznała się do wykorzystania seksualnego lub której odpowiedzialność za wykorzystanie została orzeczona przez właściwy sąd i/lub procedurę kościelną.
Zespół ds. Prewencji i jego praca
osoba odpowiedzialna za standardy ochrony dzieci – osoba wyznaczona przez przeło¬żonego danego dzieła duszpasterskiego, danej grupy parafialnej, np. ministrantów, sprawująca nadzór nad prawidłowym stosowaniem standardów ochrony dzieci.
osoba zaufana – osoba wyznaczona przez przełożonego danego dzieła duszpasterskie¬go, ciesząca się zaufaniem i odpowiednio przygotowana, odpowiedzialna za przyj¬mowanie zgłoszeń o zdarzeniach dotyczących przemocy.
osoba odpowiedzialna za interwencję – zarządca placówki (proboszcz) odpowiedzial¬ny za podejmowanie interwencji w przypadku zaistnienia przemocy.
kompetencje miękkie – umiejętności psychospołeczne, np. komunikatywność, asertywność.
konflikt interesów – sytuacja (postrzegana lub rzeczywista), w której powstaje konflikt pomiędzy obowiązkami służbowymi danej osoby a jej prywatnymi interesami, który może mieć wpływ na wykonywanie tych obowiązków. Taki konflikt zazwy¬czaj wiąże się z przeciwstawnymi zasadami lub niezgodnymi życzeniami lub po¬trzebami i może wystąpić, gdy osoba pełni wiele ról.
lojalność środowiskowa – silna lojalność wobec danego środowiska, grupy ludzi, wspólnoty, instytucji, przełożonego itp., która może przyjmować formy pozytyw¬ne, np. dochowanie tajemnicy, lub negatywne, np. niereagowanie bądź zaprzecza¬nie przemocy.
dane osobowe – wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do ziden¬tyfikowania żyjącej osoby fizycznej, a także poszczególne informacje, które w po¬łączeniu ze sobą mogą prowadzić do zidentyfikowania tożsamości danej osoby.
Przykładowe dane osobowe: imię i nazwisko, adres zamieszkania, adres e-mail z imieniem i nazwiskiem, numer dowodu tożsamości, dane o lokalizacji, adres IP, dane przechowywane przez szpital lub lekarza, które mogą jednoznacznie wska¬zywać tożsamość danej osoby.
wniosek o wgląd w sytuację rodziny – pismo może zostać złożone przez każdą osobę fizyczną i prawną, która chce, aby sąd zbadał aktualną sytuację rodzinną. Wniosek nie podlega żadnej opłacie sądowej, może być złożony w każdej chwili i w przy¬padku jego odrzucenia przez sąd nie rodzi żadnych negatywnych konsekwencji wobec wnioskodawcy.
Formy przemocy wobec dziecka
przemoc wobec dzieci – wszelkie formy złego traktowania fizycznego i/lub emocjo¬nalnego, wykorzystywania seksualnego, zaniedbania lub niedbałego traktowa¬nia, wyzysku komercyjnego lub innego, skutkujące rzeczywistą lub potencjalną szkodą dla zdrowia, przetrwania, rozwoju lub godności dziecka w kontekście re¬lacji odpowiedzialności, zaufania lub siły. Dzieli się powszechnie na pięć podty¬pów: przemoc fizyczna, znęcanie się emocjonalne/psychiczne, zaniedbanie, nara¬żenie na przemoc w rodzinie, wykorzystywanie seksualne. W kontekście Kościoła katolickiego ważne jest także uznanie przemocy duchowej za dodatkowy podtyp przemocy.
przemoc fizyczna to przemoc, w wyniku której dziecko doznaje fizycznej krzyw¬dy lub jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działa¬nia bądź zaniechania działania ze strony rodzica lub innej osoby odpowiedzial¬nej za dziecko, lub której dziecko ufa, bądź która ma nad nim władzę. Przemoc fizyczna wobec dziecka może być czynnością powtarzalną lub jednorazową.
przemoc psychiczna i emocjonalna to przewlekła, niefizyczna, szkodliwa inte¬rakcja wobec dziecka, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania. Zalicza¬my do niej m.in. niedostępność emocjonalną, zaniedbywanie emocjonalne, relację z dzieckiem opartą na wrogości, obwinianiu, oczernianiu, odrzucaniu, nieodpo¬wiednie rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem, niedostrzega¬nie lub nieuznawanie indywidualności dziecka i jego granic psychicznych.
zaniedbywanie dziecka to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie jego podstawowych potrzeb fizycznych/psychicznych i/lub nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju. Do zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zo¬bowiązana do opieki, wychowania, troski i ochrony dziecka.
narażenie na przemoc w rodzinie – forma psychicznego znęcania się nad dziec¬kiem, w której dziecko jest obecne – słyszy lub widzi – gdy inny członek rodziny doświadcza przemocy fizycznej, psychicznej lub seksualnej albo widzi szkody wyrządzone osobom lub mieniu w wyniku agresywnego zachowania członka rodziny.
wykorzystywanie seksualne dziecka – wykorzystanie seksualne dziecka to włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody i/lub na którą nie jest dojrzałe roz¬wojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób i/lub która jest niezgod¬na z normami prawnymi lub obyczajowymi danego społeczeństwa. Z wykorzy¬staniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze wzglę¬du na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności, władzy. Celem takiej aktywności jest zaspokojenie potrzeb innej osoby (World Health Organization). Obejmuje zachowania z kontaktem fizycznym (w tym penetra¬cyjne) oraz bez kontaktu fizycznego, może wtedy przybrać formę seksualizacji, robienia zdjęć lub filmów wideo przedstawiających dzieci o charakterze jedno¬znacznie seksualnym, zmuszania dzieci do oglądania czynności seksualnych lub wzięcia w nich udziału lub zmuszania dzieci do uprawiania seksu lub anga-żowania się w czynności seksualne z innymi dziećmi lub dorosłymi. Obejmuje również wyzyskiwanie seksualne dzieci, czyli czerpanie zysku np. z pornografii z udziałem dzieci lub prostytucji dziecięcej.

Grooming (wobec dziecka) – za¬chowania, których celem jest przygotowanie dziecka do wykorzystywania sek¬sualnego. Obejmuje nawiązanie szczególnej relacji z dzieckiem, często również warunkowanie rodziców i innych dorosłych oraz osłabienie ich czujności, aby myśleli, że relacja z dzieckiem jest normalna i pozytywna.

przemoc rówieśnicza (agresja rówieśnicza, bullying) – występuje, gdy dziecko do¬świadcza różnych form przemocy ze strony rówieśników, bezpośrednio lub z uży¬ciem technologii komunikacyjnych. Ma miejsce wtedy, gdy działanie ma na celu wyrządzenie komuś przykrości lub krzywdy (intencjonalność), ma charakter sys¬tematyczny (powtarzalność), a ofiara jest słabsza od sprawcy bądź grupy spraw¬ców. Obejmuje przemoc werbalną (np. przezywanie, dogadywanie, ośmieszanie), relacyjną (np. wykluczenie z grupy, ignorowanie, nastawianie innych przeciwko osobie), fizyczną (np. pobicie, kopanie, popychanie, szarpanie), materialną (np. kra¬dzież, niszczenie przedmiotów) oraz elektroniczną (złośliwy SMS lub e-mail, wpis w mediach społecznościowych, umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów ośmie-szających ofiarę), a także przemoc podczas randki ze strony chłopaka/dziewczyny

STANDARD 1
STWORZENIE I ZACHOWANIE
BEZPIECZNEGO ŚRODOWISKA
W PARAFII

W parafii .Św. Stanisława Kostki w Ostrowitem został opracowany i wprowadzony w życie wewnętrz¬ny dokument, w którym zawarta jest polityka ochrony przebywających tam dzieci i osób dorosłych zgodnie z obowiązującymi standardami wyznaczonymi zarówno przez dokumenty państwowe (Ustawę o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opie¬kuńczy oraz innych ustaw z dn. 28 lipca 2023 r. – tzw „Ustawa Kamilka”), jak i wskazania wynikające z Wytycznych Kościoła katolickiego w Polsce.

W przygotowaniu wewnętrznego dokumentu uczestniczą zaangażowani świeccy, a także dzieci.
W parafii działa Zespół ds. Prewencji (patrz.: Standard 2).

Polityka ochrony dotyczy szczegółowych zasad bezpieczeństwa i sposobów ochro¬ny przebywających tam dzieci i bezbronnych dorosłych, czyli:
- rekrutacji personelu i osób zaangażowanych duszpastersko w parafii;
- bezpiecznych relacji pomiędzy dorosłymi zatrudnionymi i pomagającymi dusz¬pastersko w parafii a dziećmi i bezbronnymi dorosłymi;
-    bezpiecznych relacji pomiędzy rówieśnikami; bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych;
- zasady ochrony wizerunku i danych osobowych;
- sposobu reagowania w parafii na przypadki podejrzenia, że dziecko doświad¬cza przemocy fizycznej, psychicznej czy seksualnej i zasad prowadzenia rejestru interwencji (Załącznik 3);
- pomocy osobom pokrzywdzonym.
Standardy ochrony są dostępne w parafii i podane do publicznej wiadomości (na stronie internetowej oraz wywieszone np. w gablocie parafialnej).

STANDARD 2
WERYFIKACJA, DELEGOWANIE I EDUKACJA KAPŁANÓW, OSÓB KONSEKROWANYCH I ŚWIECKICH PRACUJĄCYCH Z DZIEĆMI I Z OSOBAMI BEZBRONNYMI W PARAFII

1. Obowiązki proboszcza (Załączniki 1 i 2)
Do obowiązków proboszcza należy wdrażanie w życie standardów ochrony przed przemocą. Za niezastosowanie się do standardów odpowiedzialność personalnie ponosi pro¬boszcz parafii, również wobec prawa.
O każdej osobie zaangażowanej w parafii i mającej kontakt z dziećmi w obszarze związanym z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez dzieci, lub z opieką nad dziećmi proboszcz uzyskuje dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (https://arch-bip.ms.gov.pl/pl/rejestry-i-ewidencje/rejestr-sprawcow-przestepstw-na-tle-seksualnym/).

Dodatkowo, przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do działalności (np. wolontariackiej) związanej z wychowaniem, edukacją, wypo¬czynkiem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, upra¬wianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez dzieci, lub z opieką nad nimi proboszcz ma obowiązek uzyskania od tej osoby informacji z Krajowego Reje¬stru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdz. XIX k.k. (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) i XXV k.k. (przestępstwa przeciwko wolności seksu¬alnej i obyczajowości) oraz w zakresie art. 189a k.k. (handel ludźmi), art. 207 k.k. (znęcanie się nad osobą najbliższą lub pozostającą w stosunku zależności) oraz przestępstw z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
Jeśli parafia zatrudnia firmy z zewnątrz lub udostępnia pomieszczenia podmio¬tom zewnętrznym, a ich działalność nie obejmuje kontaktu z dziećmi jw., należy po pierwsze: zadbać o to, aby dzieci faktycznie nie przebywały same w obecności osób z zewnątrz, po drugie wskazane jest, aby osoby te lub zarządcę podmiotu ze¬wnętrznego zapoznać z standardami ochrony dzieci i przyjąć od nich oświadcze¬nie z Załącznika 2.
Proboszcz parafii powołuje Zespół ds. Prewencji. W jego skład wchodzą: osoba odpowiedzialna za standardy ochrony dzieci, osoba zaufana oraz osoba odpowie¬dzialna za interwencję.
Osoba odpowiedzialna za standardy troszczy się o to, aby standardy były w pa¬rafii znane, wdrażane i przestrzegane. Każda odrębna grupa parafialna, np. mi¬nistranci, może wyznaczyć własną taką osobę.
Osoba zaufana powołana jest do przyjmowania zgłoszeń w przypadku naru¬szenia standardów lub zaistnienia incydentów przemocy. Musi to być osoba faktycznie budząca zaufanie, odpowiednio przygotowana oraz posiadająca tzw. kompetencje miękkie, predysponujące ją do kontaktu z osobami skrzyw¬dzonymi. Nie może ona na własną rękę podejmować działań służących wyja¬śnieniu podejrzeń i zarzutów lub weryfikacji zgłaszanych faktów. Współpracuje ściśle z osobą odpowiedzialną za interwencję. Osoby te zobowiązane są do za¬chowania poufności (Załącznik 4).
Z zasady osobą odpowiedzialną za interwencję w przypadku podejrzenia lub zaistnienia przemocy jest zarządca placówki, czyli w tym wypadku proboszcz parafii, może on jednak delegować do tego zadania kompetentną osobę.

Osoby powyższe tworzą wraz z proboszczem Zespół ds. Prewencji i ściśle z sobą współpracują. Wskazane jest, aby były to świeckie osoby cieszące się zaufaniem, odpo¬wiednio przeszkolone i kompetentne (patrz: Standard 8), które będą wiedziały, jakie działania w danej sytuacji są stosowne i konieczne. Nie mogą to być osoby uwikłane w lojalność środowiskową lub w konflikcie interesów.
W sytuacji, gdy nie ma możliwości powołania całego zespołu, należy powołać przy¬najmniej jedną osobę, która będzie łączyła powyższe funkcje.
Zespół ten współpracuje również z osobami odpowiedzialnymi w diecezji/zgroma¬dzeniu za prewencję oraz z delegatką/delegatem ds. ochrony dzieci i młodzieży.

Wszelka działalność dotycząca ochrony oraz interwencji i pomocy musi być doku¬mentowana. Wpisów w rejestrze zdarzeń dokonują osoby bezpośrednio zaangażo¬wane w daną aktywność (zazwyczaj osoba zaufana oraz/lub osoba odpowiedzial¬na za interwencję), ale za bezpieczne przechowywanie notatek odpowiedzialny jest proboszcz. Rejestr (Załącznik nr 3) prowadzi się zgodnie z zasadami ochrony danych wrażliwych. Notatką taką posługujemy się w działaniach interwencyjnych (np. przy zgłoszeniu do prokuratury).
Proboszcz parafii powołuje osobę lub Zespół ds. Prewencji (należy do niego rów¬nież tzw. osoba zaufana). Wskazane jest, aby były to cieszące się zaufaniem osoby świeckie, odpowiednio przeszkolone i kompetentne, które będą wiedziały, jakie działania w danej sytuacji są stosowne i konieczne. Osoby te ściśle współpracu¬ją z proboszczem miejsca, który personalnie ponosi odpowiedzialność za wdra¬żanie i przestrzeganie standardów oraz za działania interwencyjne. Współpracują również z osobami odpowiedzialnymi w diecezji/zgromadzeniu za prewencję, jak również z delegatem/delegatką ds. ochrony dzieci i młodzieży. Nie mogą być to osoby uwikłane w lojalność środowiskową lub w konflikt interesów. Odpowiadają za wprowadzenie standardów oraz uczestniczą w szkoleniach zgodnie z zasadami wskazanymi przez diecezję, do której parafia należy (każda parafialna grupa dusz-pasterska może mieć wyznaczoną do tego celu konkretną osobę).

Proboszcz parafii powołuje osobę (lub osoby) zaufaną, do której należy przyjmowa¬nie zgłoszeń dotyczących nierespektowania standardów. Osoba zaufana nie może na własną rękę podejmować działań służących wyjaśnieniu podejrzeń i zarzutów lub weryfikacji zgłaszanych faktów. Obowiązuje ją zasada poufności (Załącznik 4). Powinna to być osoba faktycznie budząca zaufanie, posiadająca tzw. kompetencje miękkie, predysponujące ją do kontaktu z osobami skrzywdzonymi.
Osobą odpowiedzialną bezpośrednio za interwencję w przypadku zaistnienia przemocy jest zarządca placówki, w tym wypadku proboszcz parafii. Powinien czynić to we współpracy z wymienionymi wyżej kompetentnymi osobami.
Wszelka działalność dotycząca ochrony oraz interwencji i pomocy musi być do¬kumentowana. Wpisów w rejestrze zdarzeń dokonują osoby bezpośrednio zaan¬gażowane w daną aktywność, ale za bezpieczne przechowywanie notatek odpo¬wiedzialny jest proboszcz. Rejestr (Załącznik 3) prowadzi się zgodnie z zasadami ochrony danych wrażliwych.

2. Obowiązki duszpasterzy dzieci
Duszpasterze dzieci powinni:
- czuwać nad własną dojrzałością emocjonalną, psychiczną, duchową;
- starać się o dobór żywo wierzących, rzetelnych, zweryfikowanych i odpowiednio przeszkolonych osób do pełnienia funkcji animatorów, wychowawców itd.;
- wspierać dzieci w ich rozwoju ku dojrzałości;
- dbać o respektowanie zasad kultury (wobec dzieci i między nimi);
- czuwać nad równym traktowaniem wszystkich dzieci, z uwzględnieniem ich szcze¬gólnych potrzeb i osobistych uwarunkowań;
- dbać o przestrzeganie prawa do nienaruszalności cielesnej i prywatności;
- organizować działania duszpasterskie w miejscach bezpiecznych;
- utrzymywać możliwie żywy i transparentny kontakt z rodzicami dzieci;
- dbać o przestrzeganie zasad prywatności i ochrony wizerunku oraz danych osobo¬wych dzieci (Załącznik 5).

STANDARD 3
SPOSÓB REAGOWANIA NA OSKARŻENIA
LUB NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIA

W przypadkach przemocy fizycznej bądź seksualnej, gdy sprawcą jest osoba doro¬sła lub dziecko, należy zgłosić ten fakt zgodnie z prawem do organów ścigania lub/oraz do delegata właściwej instytucji kościelnej.
Gdy sprawa dotyczy niewłaściwego zachowania osób świeckich zatrudnionych w parafii bądź wolontariuszy, sprawę należy zbadać i podjąć adekwatne kroki w zależności od tego, czego dotyczyło to zachowanie.
Każdorazowo należy podjąć z tą osobą rozmowę i jeśli zajdzie taka potrzeba, to okresowo lub stale wycofać ją z pracy duszpasterskiej.
Jeśli niewłaściwe zachowanie dotyczy dziecka, należy o tym zawiadomić jego ro¬dziców i wraz z nimi podjąć odpowiednie działania.
Jeśli sprawa dotyczy niewłaściwych zachowań dzieci wobec siebie nawzajem, należy niezwłocznie zawiadomić rodziców dzieci i wraz z nimi podjąć odpowied¬nie działania.
Osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń współpracuje z proboszczem i delegatem diecezjalnym i/lub zakonnym.
Każda informacja o niewłaściwym zachowaniu powinna być traktowana poważ¬nie, gdyż jest działaniem prewencyjnym.
Jeśli jakakolwiek osoba dorosła zaangażowana w pracę duszpasterską w parafii dowie się od dziecka, że doświadcza ono przemocy, automatycznie ma obowiązek zastosowania się do art. 304 k.p.k. mówiącego o tym, że każdy, kto dowie się o po¬pełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub policję.

STANDARD 4
ZAPEWNIENIE OPIEKI I WSPARCIA OSOBOM SKRZYWDZONYM

Każda osoba, która mówi o doświadczanej przez siebie krzywdzie, winna zostać przyjęta z szacunkiem i uważnie wysłuchana.
Osoba skrzywdzona powinna otrzymać informację o możliwych formach pomocy, z której może skorzystać na terenie parafii lub poza nią.
W sytuacji, gdy osoba wskazana jako sprawca jest kapłanem lub inną osobą za¬angażowaną w parafii, należy jak najszybciej zapewnić bezpieczeństwo osobie skrzywdzonej (np. przez niedopuszczanie do niej osoby wskazanej lub podejrza¬nej o krzywdę). Następnie należy jej udzielić pomocy, jakiej potrzebuje. Osoby po¬szkodowane nie powinny być obarczane kosztami udzielanej im pomocy.
Troska duszpasterska wobec osoby skrzywdzonej i jej bliskich polega przede wszystkim na życzliwym wysłuchaniu i pomocy w odbudowaniu jej więzi z Bogiem i zaufania do Kościoła. Organizowana jest w porozumieniu z diecezjalnym duszpa¬sterzem ds. pomocy duchowej osobom skrzywdzonym.
Jeśli osoba skrzywdzona należała do jakiejś grupy parafialnej, również inni uczestni¬cy tej grupy powinni otrzymać pomoc duszpasterską i ewentualnie psychologiczną.
Jeśli osobą skrzywdzoną jest dziecko, pomoc powinna otrzymać również jego rodzina.
Parafianie powinni być we właściwy sposób poinformowani o tym, co się wyda¬rzyło oraz otrzymać stosowną pomoc. Należy przy tym zachować zasadę ochrony dobrego imienia osoby skrzywdzonej.
Jeśli zgłoszenie dotyczy przestępstwa określonego w prawie karnym i/lub kano¬nicznym, osoba przyjmująca zgłoszenie postępuje zgodnie z procedurami zawar¬tymi w Wytycznych KEP.
Jeśli zgłoszenie dotyczy innej krzywdy czy niewłaściwego zachowania, osoba zgła¬szająca otrzymuje informację o podjętych w sprawie krokach.
Wszelkie działania i uzyskane informacje objęte są zasadą poufności, ale osoby skrzywdzonej nie wolno zobowiązywać do zachowania tajemnicy.
STANDARD 5
SPOSÓB POSTĘPOWANIA Z OSKARŻONYMI
O WYKORZYSTANIE SEKSUALNE I PRZEMOC

Do parafii mogą należeć osoby, które są oskarżone o różne przestępstwa bądź mają wyrok w zawieszeniu, lub też wróciły do środowiska po odbytym wyroku. Nie powinny one pracować z dziećmi, natomiast powinny zostać objęte pomocą duszpasterską.
W sytuacji, gdy podejrzanym lub oskarżonym jest dziecko, należy współpracować z jego rodzicami lub opiekunami prawnymi w takim zakresie, w jakim jest to moż¬liwe i potrzebne. Ich również dobrze jest otoczyć opieką duszpasterską.
W sytuacji, gdy osobą podejrzaną lub oskarżoną jest kapłan lub osoba konsekro¬wana, należy zastosować się do wskazań uzyskanych od biskupa miejsca lub prze¬łożonych. W sytuacji, gdy podejrzenie lub oskarżenie dotyczy proboszcza, osoba odpowiedzialna w parafii za interwencję zgłasza sprawę bezpośrednio do die¬cezjalnego lub zakonnego delegata ds. ochrony dzieci i młodzieży. Wobec takiej osoby powzięte zostają kroki przewidziane przez Wytyczne KEP.
Gdy osobą podejrzaną lub oskarżoną jest świecki pracownik lub wolontariusz pa¬rafialny, należy odsunąć taką osobę od podejmowanej pracy związanej z kontak¬tem z dziećmi na czas wyjaśnienia sprawy lub do czasu decyzji prokuratury oraz objąć ją stosowną opieką (psychologiczną, duszpasterską).
W procesie wyjaśniania sprawy oraz w podawaniu informacji należy również zadbać o zachowanie ochrony dobrego imienia domniemanego sprawcy.
W przypadku zaistnienia fałszywego oskarżenia, jeśli zarzuty nie zostaną potwier¬dzone, a oskarżenie znane było osobom postronnym, należy przekazać im infor¬mację o niewinności oskarżonego w formie komunikatu biskupa miejsca.

STANDARD 6
ZASADY CHRONIĄCE W OBSZARZE PARAFIALNYM

6.1. Zasady chroniące dotyczące dzieci (granice zachowań)
Dzieckiem jest osoba, która nie ukończyła 18. roku życia. Dziecko, rozwijając się, kon¬stytuuje siebie jako osobę. Potrzebuje do tego opieki, troski, serdeczności, kształcenia i wychowania. Dzieje się to w rodzinie, ale również poprzez relacje z autorytetami oraz wartościami przekazywanymi w środowisku rówieśniczym i wychowawczym. Wszel¬kie oddziaływanie wychowawcze zawsze musi się dokonywać z poszanowaniem woli rodziców bądź prawnych opiekunów. Wprawdzie niemożliwe jest stworzenie wyczerpującej listy zachowań niepożąda-nych, ani też wskazanie precyzyjnych granic wszystkich zachowań, należy jednak kiero¬wać się poniższymi wskazówkami oraz roztropnością i wrażliwością ewangeliczną. Zasady te dotyczą nie tylko relacji dorosły – dziecko, ale również relacji pomiędzy dziećmi (Załącznik 5).

6.1.1. Zasady chroniące w kontakcie bezpośrednim
Wszystkie spotkania z dziećmi na terenie parafii powinny być organizowane w miejscach oficjalnych, ogólnodostępnych i do tego przygotowanych.
Nie można przebywać z dzieckiem sam na sam w warunkach odizolowanych. Jeżeli dobro dziecka wymaga indywidualnego spotkania, nie może się ono odby¬wać w sekrecie (zalecane powiadomienie rodziców lub przełożonego) i w warun¬kach odizolowanych. Osoba przeprowadzająca spotkanie powinna zatroszczyć się o transparentność (np. przeszklone lub uchylone drzwi pomieszczenia, które nie mogą być zamknięte na klucz, obecność innych osób w bezpośrednim pobliżu, po¬wiadomienie innych osób o spotkaniu itp.). Indywidualnych spotkań z dziećmi nie wolno w nieroztropny sposób mnożyć ani przedłużać. Spotkania takie nie powin¬ny odbywać się w późnych godzinach wieczornych (po godz. 20.00 lub nocą).
Dzieci nie mogą przebywać w parafialnych pomieszczeniach mieszkalnych bez opieki rodzica lub opiekuna prawnego. Nie powinny też towarzyszyć duszpaste¬rzom w miejscach lub w sprawach niezwiązanych ze sprawowaniem posługi lub formacją.
Dzieci powinny zawsze pozostawać pod opieką osoby dorosłej. Podczas pełnienia funkcji wychowawczych opiekunowie nie mogą pozostawać pod wpływem alko¬holu lub substancji psychoaktywnych ani przyjmować ich w obecności dzieci.
Dzieci na terenie parafii nie mogą przebywać pod wyłączną opieką innego dziecka, chyba że inaczej stanowią regulaminy religijnych ruchów duszpasterstwa poza¬parafialnego, np. Ruchu Światło-Życie, KSM, w tym wypadku stosuje się standar¬dy opracowane przez te grupy. Osoby te powinny być odpowiednio uformowane, przygotowane i pełnić posługę pod okiem dorosłych.
Jeśli spotkania formacyjne, np. przygotowanie do bierzmowania, odbywają się w domach wybranych rodzin, również muszą być przeprowadzane w grupie, nigdy indywidualnie.
Zakazuje się przewożenia dzieci prywatnymi samochodami, zwłaszcza w poje¬dynkę, bez wiedzy i wyraźnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych.
Niestosowne jest skracanie dystansu przez przechodzenie na „ty” osoby dorosłej z dzieckiem.
W prywatne życie dziecka wolno ingerować tylko w takim wymiarze, w jakim wymaga tego konkretny problem.
W przypadku konieczności podjęcia rozmów na temat seksualności należy wyka¬zać się delikatnością i roztropnie rozeznać, czy takiej rozmowy nie powinien prze¬prowadzić specjalista.
W obecności dzieci nie wolno wypowiadać treści i żartów o podtekście seksual¬nym. Zabronione jest prezentowanie dzieciom treści obscenicznych, erotycznych, pornograficznych lub mających podtekst seksualny, zawierających sceny brutal¬nej przemocy bądź nieodpowiednich do wieku i wrażliwości odbiorców w jakikol¬wiek sposób i za pomocą jakiegokolwiek urządzenia.
Niedozwolone jest stosowanie przemocy fizycznej oraz psychicznej, takiej jak: poni¬żanie, upokarzanie, ośmieszanie, dokuczanie, szykanowane, znęcanie się itp., zarów¬no w bezpośrednich kontaktach, jak i za pośrednictwem mediów społecznościowych.
Niedopuszczalne są wszelkiego rodzaju nadużycia duchowe (w obszarze spowie¬dzi, poradnictwa itp.).
Każdy przypadek przemocy fizycznej, psychicznej (emocjonalnej) czy seksualnej pomiędzy dziećmi wymaga natychmiastowej reakcji ze strony opiekunów.
Nie wolno dotykać dzieci wbrew ich woli ani w sposób nieadekwatny do relacji duszpasterskich lub wychowawczych.

Zachowania niedozwolone:
- wszelkie formy okazywania niechcianej czułości;
- dotykanie piersi, pośladków, genitaliów i ich okolic (choćby przez bieliznę lub odzież);
- pocałunki;
- mocne i zamykające uściski, uniemożliwiające przerwanie kontaktu;
- klepanie po pośladkach, udach, kolanach, głowie;
- łaskotanie lub mocowanie się w dużej bliskości cielesnej;
- masaże;
- sadzanie na kolanach;
- kładzenie się lub spanie obok;
- ocieranie się;
- seksualizacja i seksizm;
- różne formy poniżania oraz mobbing;
- używanie wulgaryzmów.

Zachowania właściwe w naszym kręgu kulturowym:
- uścisk dłoni lub delikatne objęcie, przytulenie, pocałunki w policzek;
- delikatne poklepanie po ramionach lub plecach jako wyraz akceptacji wsparcia, pocieszenia;
- dotyk ramion, rąk czy barku jako wyraz bliskości;
- trzymanie się za ręce w czasie np. zabawy lub dla uspokojenia wzburzenia emocjonalnego;
- trzymanie za ręce dzieci w czasie spaceru;
- siadanie w pobliżu małych dzieci;
- podnoszenie lub trzymanie na rękach dzieci do ok. 3. roku życia;
- przytulanie i branie na kolana małych dzieci za zgodą ich rodziców i najlepiej w ich obecności;
- dzieciom nie wolno robić zdjęć lub filmować bez ich zgody. Nie wolno upublicz¬niać zdjęć, filmów z udziałem dzieci bez pisemnej zgody ich rodziców lub opieku¬nów prawnych, z wyjątkiem zdjęć dużych grup w miejscach publicznych w związ¬ku z informowaniem o wydarzeniach;
- zabrania się częstowania dzieci tytoniem, alkoholem i innymi substancjami psy¬choaktywnymi, posiadania środków niedozwolonych przez prawo. Nie wolno również tolerować ich posiadania oraz zażywania przez dzieci.

Zasady ochrony dotyczące wyjazdów:
Zachęca się do pełnej transparentności w organizowaniu spotkań z dziećmi.
Na począt¬ku roku formacyjnego w parafii należy:
- zapoznać rodziców lub opiekunów prawnych dzieci z harmonogramem prowa¬dzonych spotkań;
- zadbać o wyrażenie przez nich zgody w formie pisemnej na udział w spotkaniach; ustalić zasady odbioru dzieci;
- ustalić zasady komunikacji elektronicznej z dziećmi;
- wszystkie formy zorganizowanego czasu, a w sposób szczególny wypoczynku dzieci powinny być realizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa;
- na wyjazdy grupowe należy uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów prawnych, po uprzednim zapoznaniu ich z ramowym planem działania i zasa¬dami jego organizacji (regulaminem). Podczas wyjazdu rodzice lub opiekunowie prawni mają prawo do kontaktu ze swoim dzieckiem oraz z jego opiekunem;
- podczas wyjazdów parafialnych opiekunowie nie powinni nocować w tym samym pomieszczeniu co podopieczni. W sytuacji szczególnej, wymagającej od opiekuna pozostania w nocy w pomieszczeniu z wychowankiem, powinien on o tym fakcie zawiadomić inną osobę dorosłą, kierownika wyjazdu oraz, jeśli to możliwe, rodzica lub opiekuna prawnego wychowanka. Jeśli wyjazd przewiduje noclegi zbiorowe, organizator zawiera informację na ten temat w regulaminie. Szczególnie zadbać należy o ochronę dzieci w toaletach, łazienkach, przebieralniach czy szatniach.

Zasady ochrony dotyczące kontaktów przez media oraz udostępniania z Internetu
Parafie, które zapewniają dzieciom dostęp do Internetu, powinny wdrożyć środki bezpieczeństwa uniemożliwiające dostęp do treści stanowiących zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju. Na urządzeniach umożliwiających dostęp do Interne¬tu powinno być zainstalowane i aktualizowane oprogramowanie filtrujące treści, zaś korzystanie z Internetu powinno być monitorowane przez wyznaczoną osobę przynajmniej w sposób umożliwiający ustalenie, kto, kiedy i z jakich treści korzy¬stał (np. indywidualne konta dla wszystkich użytkowników). Szczegółowe zasady korzystania z Internetu powinny być zawarte w stosownym regulaminie.

6.2. Zasady chroniące dotyczące wszystkich, również dorosłych
Sakrament pokuty i pojednania, a także spotkania związane z towarzyszeniem du¬chowym powinny odbywać się w miejscach do tego wyznaczonych (konfesjonał lub miejsce osobne, ale widoczne). Jeśli nie można zachować tej zasady (np. w czasie wakacji, pielgrzymki czy przy spowiedzi osoby chorej czy z niepełnosprawnością), należy zadbać o to, by spowiednik i penitent byli dostępni (drzwi pomieszczenia nie mogą być zamknięte na klucz) lub widoczni dla innych osób (np. przeszklenia w drzwiach, uchylone drzwi do pomieszczenia). Niedopuszczalne jest spowiada-nie lub tzw. rozmowy duchowe w pokojach prywatnych.
Podczas Mszy świętych o uzdrowienie połączonych z modlitwą wstawienniczą należy zadbać o to, aby modlitwa taka odbywała się przy głównym ołtarzu, w miej¬scach godnych, widocznych, centralnych, a nie w różnych „zaułkach”, przyciem¬nionych pomieszczeniach itp.
Zaleca się, aby odwiedziny chorych (dotyczy księży oraz szafarzy i wolontariuszy) odbywały się w obecności osoby trzeciej (kogoś z rodziny, z sąsiedztwa, osoby po¬sługującej w parafii).
Do udziału w wizytach duszpasterskich (kolęda) należy zapraszać tylko takie osoby (służba liturgiczną, organista, zakrystianin, kościelny), które wykazują się odpowiednią dojrzałością np. w obszarze zachowania dyskrecji.
Zobowiązania i obietnice księdza, pracownika lub osoby posługującej w parafii, zwłaszcza te, za które uiszczono wynagrodzenie, powinny być udokumentowane w formie pisemnej, a kopia przekazana beneficjentowi.

STANDARD 7
EDUKACJA DZIECI ORAZ OSÓB BEZBRONNYCH
W OCHRONIE SWOICH GRANIC

„Edukacja to szczepionka na przemoc” przekonywał Edward James Olmos. Zapobiega¬nie sytuacjom sprzyjającym wykorzystaniu odbywa się również poprzez kształtowanie świadomości dzieci. W parafii istnieje możliwość zadbania o taką edukację. Szkolenia, np. w konwencji warsztatów, powinny prowadzić osoby odpowiednio do tego przy¬gotowane. Powinny one obejmować formację dzieci do reagowania poprzez asertywne zachowanie oraz informowanie odpowiednich osób dorosłych w sytuacjach, w których są świadkami lub doświadczają od dorosłych albo innych dzieci jakiejkolwiek krzywdy (fizycznej, seksualnej, słownej, emocjonalnej itd.), takiej jak np.:

- pozostawianie dzieci bez opieki;
- okazywanie niechcianej czułości;
- próby nawiązywania kontaktu w miejscach odosobnionych;
- epatowanie nagością oraz zapraszanie, zwłaszcza indywidualnie, do miejsc takich jak np. sauna;
- przekraczanie granic nienaruszalności cielesnej;
- zbyt intensywne dążenie do osobistego kontaktu;
- infantylne zachowania opiekunów;
- prowokacja i wciąganie w sytuacje dwuznaczne;
- prezentowanie nieodpowiednich i wulgarnych treści (zwłaszcza materiałów o cha¬rakterze erotycznym, pornograficznym, obrazujących przemoc lub w inny sposób przyczyniających się do dyskomfortu);
- nadmierne i indywidualne obdarowywanie prezentami i inne formy faworyzowania;
- brak empatii i wrażliwości na potrzeby dzieci;
- proponowanie, używanie alkoholu lub środków psychoaktywnych itp. lub bycie pod ich wpływem.

STANDARD 8
SZKOLENIE I STAŁE WSPARCIE DLA OSÓB ZAJMUJĄCYCH SIĘ PROFILAKTYKĄ

Ochrona przed krzywdzeniem wpisana jest w misję Kościoła katolickiego powierzoną mu przez Pana. Dlatego każdy – przełożony w Kościele, osoby uczestniczące w jego misji przez pracę i zaangażowanie duszpasterskie czy pracę z dziećmi i osobami bezbronny¬mi – powinien posiadać potrzebną wiedzę na temat ochrony dzieci i osób bezbronnych przed przemocą i dzielić się nią z rodzicami i dziećmi.
Zakres szkoleń w temacie ochrony dzieci i osób bezbronnych oraz kto je prowadzi:
Wszyscy pracownicy i wolontariusze w parafii otrzymują potrzebną im wiedzę o standardach przyjętych i obowiązujących w parafii – kodeksie zachowań, proce¬durach związanych z interwencją i zgłoszeniem.Szkolenie może prowadzić osoba odpowiedzialna w parafii za prewencję.
Pracownicy i wolontariusze pełniący funkcje wychowawcze lub formacyjne dodat¬kowo otrzymują potrzebną wiedzę dotyczącą: rodzajów przemocy (w tym przemocy rówieśniczej), rozpoznawania oznak przemocy (w tym wykorzystania seksualnego); strategii działania sprawców przemocy (w tym przemocy seksualnej); rozmowy z dzieckiem/nastolatkiem/osobą bezbronną na temat krzywdy; rozmowy z dorosłymi (gdy ktoś pracuje z grupą dorosłych) dotyczącą przemocy; zagrożeń i ochrony przed szkodliwymi treściami w Internecie; innych zaleceń obowiązujących w danej placówce/miejscu duszpasterskim.
Każda osoba pracująca z dziećmi i osobami bezbronnymi powinna otrzymać za¬świadczenie o udziale w szkoleniu.
Każda osoba pracująca z dziećmi i osobami bezbronnymi co dwa lata uczestniczy w jednodniowym szkoleniu z zakresu prewencji. Treść tych szkoleń przygotowana jest przez osobę odpowiedzialną w diecezji/zakonie za prewencję.
Szkolenia prowadzą odpowiednio przygotowane oraz kompetentne w dziedzi-nie ochrony dzieci i osób bezbronnych osoby, które są delegowane przez diecezję/zakon do pełnienia takich zadań.
Osoby odpowiedzialne za prewencję w parafii poza wiedzą z pkt 1 i 2 powinny mieć także wiedzę na temat: budowania systemu prewencji zgodnego z wymogami Kościoła i ustaw pań¬stwowych (obecnie tzw. „Ustawa Kamilka” i Krajowy Plan Przeciwdziałania Przestępstwom Przeciwko Wolności Seksualnej i Obyczajności na Szkodę Mało¬letnich na lata 2023-2026 oraz Wytyczne KEP, dokument prewencji KEP); podstawowych procedur prawnych (kanonicznych i przewidzianych przez Kodeks karny); czynników ryzyka i czynników ochronnych; funkcjonowania w środowisku lokalnym placówek pomocowych; procedur ustalonych dla danej parafii.
Za szkolenie tych osób odpowiada osoba odpowiedzialna za prewencję w danej diecezji/zakonie. Na szkolenie zaprasza osoby posiadające kompetencje potwier¬dzone odpowiednim dokumentem.
Osoby odpowiedzialne za prewencję w danej parafii uczestniczą raz w roku w spo¬tkaniu odpowiedzialnych za prewencję w danej diecezji.
STANDARD 9
ZAPEWNIENIE JAKOŚCI
I CIĄGŁOŚCI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE PREWENCJI

Dokument zawierający standardy ochrony dzieci i osób bezbronnych w parafii aktualizowany jest co dwa lata.
Ewaluacja dokumentu dokonywana jest w danej placówce przez osobę odpowie-dzialną za prewencję we współpracy z proboszczem i osobami wyznaczonymi przez proboszcza, a następnie konsultowana z osobami zaangażowanymi w dusz-pasterstwo parafialne. Następnie jest zatwierdzana przez osobę odpowiedzialną w diecezji za prewencję.


Zespół ds. Prewencji

Ks. Zbigniew Morawski – osoba
odpowiedzialna za standardy ochrony dzieci – nr tel. 606 611 167

Pani Marzena Dunajska – osoba
zaufana i odpowiedzialna za interwencję – nr tel. 790 892 436

Jan Paweł II

Jan-Paweł-II

Każde życie, nawet najmniej znaczące dla ludzi, ma wieczną wartość przed oczami Boga.

Jan Paweł II
 

Czytaj więcej....

Papież Franciszek

flickr-8561266141-hd2

Bez Krzyża (...) jesteśmy ludźmi doczesnymi, jesteśmy biskupami, kapłanami, kardynałami, papieżami, ale nie uczniami Pana.

Papież Franciszek

Czytaj więcej...